Giáo trình điện tử
Phương pháp nghiên cứu tài liệu
trong nghiên cứu khoa học

MỤC LỤC

Phần 5. Kĩ thuật soạn thảo tài liệu khoa học

Quy tắc nhập liệu

Viết hoa và viết tắt

Nhân danh

• Tên của người Việt Nam hay tên người nước ngoài đã phiên theo âm Hán Việt (kể cả danh hiệu, bút danh): viết hoa tất cả các chữ cái đầu âm tiết, không có dấu gạch nối giữa các âm tiết.
• Ví dụ: Nguyễn Du, Tố Hữu, Huỳnh Thúc Kháng, Hàm Nghi, Tương Lai, Lê Đăng Doanh,...
• Các danh từ riêng (địa danh, hiệu danh, nhân danh) kết hợp với nhân danh: viết hoa tất cả các chữ cái đầu âm tiết.
• Ví dụ: Nguyên Vina Cap, Chinh Olympia, Dũng Phan (Rang), Dũng (Nguyễn Trọng) Giáp,...
  
• Các danh từ chỉ quan hệ, danh từ xưng hô, danh từ chung kết hợp với nhân danh: 
• viết hoa chữ cái đầu danh từ quan hệ hay danh từ xưng hô khi tỏ ý tôn kính: Bà Triệu, Thánh Gióng, Bác Hồ, Cụ Phan,...;
• viết hoa yếu tố đầu khi danh từ và nhân danh kết hợp chặt chẽ trở thành tên gọi thông tục hay biệt hiệu: Đồ Chiểu, Tú Xương, Thủ khoa Huân, Đề Thám, Bạch Vân Cư sĩ, Hồ Chủ tịch, Mười Cúc, Bảy Viễn,...
• không viết hoa các danh từ chỉ quan hệ, danh từ xưng hô hay biệt danh bình thường: ông Phan Thanh Giản, bà Tôn Nữ Thị Ninh, thầy Ba Cầu Bông, cô Ba chữ kí, Sơn "công chúa", Thành "gà tre",...
• Tên người nước ngoài không phiên theo âm Hán Việt: xem phần thuật ngữ và tên riêng tiếng nước ngoài.
  

• Tên đất Việt Nam hoặc tên đất nước ngoài đã phiên theo âm Hán Việt: viết hoa tất cả các chữ cái đầu âm tiết, không có dấu gạch nối.
• Ví dụ: Nam Bộ, Trường Sơn, Nha Trang, Bắc Kinh, Ba Lan, Địa Trung Hải,...
• Các danh từ chung chỉ đối tượng địa hình (danh pháp): 
• bình thường không viết hoa danh pháp: sông Cửu Long, vùng Tây Bắc, khu vực Đông Nam Á, châu Âu, phương Nam, tỉnh Bình Thuận, quận Ba Đình, thành phố Đà Lạt,...;
• chỉ viết hoa nếu danh pháp kết hợp chặt chẽ, trở thành yếu tố không tách rời được của địa danh: Vàm Cỏ Đông, Bản Keo, Cửa Lò, Vũng Tàu, Biển Hồ, Trường Giang, Hồng Hà, Hắc Hải, Thái Bình Dương...
  
• Các từ chỉ phương hướng: đông, tây, nam, bắc, thượng, hạ, nội, ngoại, trung, cận, viễn,...
• viết hoa chữ cái đầu âm tiết khi đó là một địa danh hay yếu tố không tách rời của địa danh: thôn Đông, xóm Đoài, miền Trung, Tây Âu, Viễn Tây, Trung Đông, xã Xuân Thới Thượng,...
• không viết hoa khi từ chỉ phương hướng không có vai trò địa danh: gió mùa đông bắc, gió mùa tây nam, hướng chính nam, mạn bắc,...
  

Hiệu danh, vật danh

• Các thương hiệu, nhãn hiệu, pháp nhân: viết hoa tất cả các chữ cái đầu âm tiết tên riêng, nhưng không viết hoa danh từ chung chỉ loại hiệu danh, vật danh.
• Ví dụ: hãng Ba Son, công ti Unilever, báo Tuổi Trẻ, nhà thờ Đức Bà, chùa Xá Lợi, xe đạp Phượng Hoàng, máy tính HP,...
• Viết hoa tất cả các chữ cái đầu âm tiết:
• tên các năm âm lịch: Giáp Tí, Ất Sửu, Bính Dần, Đinh Mão,...
• tên riêng các giáo phái, tôn giáo viết bằng tiếng Việt hoặc Hán Việt (không bao gồm các danh từ chung như "đạo", "giáo"): đạo Cao Đài, đạo Hoà Hảo, Thiên Chúa giáo, Tin Lành, Cơ Đốc giáo, Bà La Môn, Tiểu Thừa, Thiền Tông,...
  

Viết hoa vì mục đích tu từ: viết hoa chữ cái đầu của thành tố đầu và các từ, cụm từ cấu tạo đặc trưng (nếu có) của:

• các danh từ chỉ sự cao quý, thiêng liêng: Tổ quốc, Tự do - Bình đẳng - Bác ái,...;
• tên các cơ quan, tổ chức, đoàn thể: Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, Đảng Cộng sản, Hội Liên hiệp Thanh niên, Trường Đại học Sư phạm, nước Cộng hoà Hồi giáo Pakixtan, Liên hợp quốc, Hội Chữ thập đỏ Quốc tế, Tổ chức Thầy thuốc không biên giới, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá Liên hợp quốc,...;
• các danh hiệu riêng: Huân chương Lao động hạng nhất, Nhà giáo ưu tú, Thầy thuốc nhân dân,...;
• các thời kì, sự kiện lịch sử quan trọng: đại Cổ sinh, kỉ Đệ tứ, Cách mạng tháng Tám, Cách mạng Xã hội chủ nghĩa tháng Mười, Công xã Paris, thời kì Phục hưng, thời Trung cổ, Chiến tranh thế giới I, phong trào Cần vương,...;
• tên các ngành, lớp, bộ, họ, giống (chi) trong phân loại sinh vật: họ Kim giao, bộ Mười chân, lớp Thân mềm, chi Tôm he, lớp Nhện, cây họ Đậu, họ Dâu tằm,...

Không viết hoa các chức vụ, chức danh, học vị, trừ một số chức vụ hoặc chức danh cao cấp có gắn liền với tên riêng, hoặc tỏ ý tôn kính: tổng thống, chủ tịch, tổng bí thư, đại sứ, thái thú, tổng đốc, tiến sĩ, cử nhân, viện sĩ,...

Bài tập tự kiểm tra